Gastroenteroloji

 

Gastroenteroloji, sindirim sistemine  (yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak, safra kesesi, pankreas) ve karaciğere ait rahatsızlıkların oluşmadan önlenmesini amaçlayan, oluştuktan sonra ise tanı ve tedavisi ile ilgilenen bilim dalıdır. Bu bilim dalında görev yapan uzman hekim ise gastroenterolog olarak isimlendirilir. Gastroenteroloji uzmanları önce İç Hastalıkları ihtisası daha sonra da gastroenteroloji yan dal ihtisasını yaparlar. 

Emsey Hospital Gastroenteroloji Kliniğinde, doğru tanının konulup bilimsel veriler ışığında en etkin tedaviyi düzenleyebilmek için uzmanlaşmış hekim ve yetkin sağlık profesyonelleri görev yapmaktadır. Merkez ayrıca girişimsel işlemlerin en az invaziv şekilde gerçekleşebilmesi amacı ile modern teknolojik ekipman ve teknik altyapı ile donatılmıştır.
 
Gastroenteroloji Bölümünde Yapılan Tedavi ve İşlemler;

• Yemek borusu hastalıklarının tanı ve tedavisi
• Mide, bağırsak hastalıklarının tanı ve tedavisi
• Safra kese ve yolları hastalıklarının tanı ve tedavisi
• Karaciğer hastalıklarının (hepatit, siroz vb ) tanı ve tedavisi
• Pankreas hastalıklarının tanı ve tedavisi
• Gastroskopi, Kolonoskopi, Rektoskopi (Endoskopi işlemleri) uygulamaları
• Poliplerin ameliyatsız alınması (Polipektomi, mukozal rezeksiyon)
• Yemek borusu ve mide darlıklarının balon veya buji ile açılması, genişletilmesi
• Yemek borusu varislerinde band tedavisi
• Kanayan ülserlerde skleroterapi, argon plazma koagulasyon, klips tedavisinin yapılması
• Yemek borusu, mide, kalın bağırsak kanserlerinde beslenmenin sağlanması veya tıkanmanın önlenmesi için yemek borusu,  mide, kalın bağırsağa stent takılması
• ERCP ile Safra yolları ve pankreas kanallarının tanı amaçlı görüntülenmesi
• ERCP ile safra yollarından (ameliyatsız) taş alınması
• ERCP ile safra yolları darlıklarında stent takılması
• Mideye Endoskopik yöntemle (ameliyatsız) beslenme tüpü takılması
• Reflü tanısı için 24 saatlik pH ölçümü yapılması
• Kapsül Endoskopi yapılması
• Endoskopik Ultrasonografi (EUS) yapılması
• Obezlerde tek başına diyetle kilo vermede başarısız olunan durumlarda, diyete yardımcı mide balonu uygulaması

Endoskopi; Mide, bağırsak, akciğer, mesane gibi içi boş organların, safra kanalı ve pankreas kanallarının ışıklı, kameralı aletle incelenmesi işlemlerinin genel ifadesidir. Endoskopi işlemlerinin tanı koyma hassasiyeti yüzde doksanın üzerindedir.

Gastroskopi (Özofagogastroduodenoskopi); Endoskopinin bir şeklidir. Yemek borusu, mide ve on iki bağırsağın ışıklı, kameralı aletle incelenmesi, gerekirse biyopsi alınması veya tedavi işlemlerinin yapılmasıdır.

Gastroskopi Kimlere Yapılmalıdır ?

• 45 yaşın üzerinde mide rahatsızlığı şikayeti olan herkese
• 45 yaşın altında mide rahatsızlığı şikâyeti olup
• Bulantı, kusma, kilo kaybı gibi alarm bulguları olanlar
• İlaç tedavisine rağmen mide rahatsızlık şikâyeti devam edenlere
• Üst sindirim sistemi kanaması olanlara
• Mide filminde şüpheli görüntüsü olanlarda
• Mide kanseri öyküsü olanlarda
• Nedeni ortaya konulamayan karın ağrısında
• Uzun süreli reflü şikayeti olan ve özellikle 50 yaş üzeri hastalarda
• Barret özofaguslu hastalarda takip amacı ile
• Nedeni ortaya konulamayan B12 vitamin eksikliği bulunanlarda
• Nedeni ortaya konulamayan demir eksikliği ve depo demiri düşüklüğünde
• Mide ülseri saptanan hastalarda 6-8 hafta sonra kontrol amacı ile
• Siroz hastalarında gastroskopi yapılmalıdır

Kolonoskopi ise kalın bağırsağın ve gerekirse ince bağırsağın son kısmının  da ışıklı, kameralı aletle incelenmesi, gerekirse biyopsi alınması veya tedavi işlemlerinin  yapılmasıdır. 

 

Kolonoskopi Kimlere Yapılmalıdır?

• 50 yaş ve üzerindeki herkese bağırsak kanserinin erken tanısı için tarama amacı ile
• Bağırsak filmlerinde şüpheli görünüm olanlarda
• Makattan kanaması olan veya dışkısında gizli kan saptananlarda
• Demir eksikliğine bağlı kansızlığın araştırılması amacıyla
• Bağırsak kanseri veya polip öyküsü olanlarda
• Depo demiri düşüklüğü olanlarda
• Birinci derece akrabalarında kolon kanseri olanlarda
• Ülseratif kolit, crohn hastalığının takiplerinde
• Rahatsızlığı ile ilgili öyküsünde şüphe uyandıran hastalarda
• Uzun süreli ishali olanlarda kolonoskopi yapılmalıdır

 
ERCP (Endoskopik Retrograt Kolanjio Pankreatikografi);
Ağızdan girilip on iki parmak bağırsağında bulunan safra kanal ağzına kadar gelip, kameralı boru sisteminin içinden geçirilen özel kanüller, kataterler aracılığı ile safra kanalları, safra kesesi, pankreas kanallarını görüntülemek ve gerektiğinde tedavi edici uygulamaların yapıldığı (safra kanalındaki taşların ameliyatsız alınması, darlıklarda stent takılması vb) işlemdir.

 

ERCP Hangi Durumlarda Yapılır?

1. Tanısal amaçlı ERCP ;

1. Laboratuvar ve görüntüleme teknikleri ile nedeni tam ortaya konulamayan bazı sarılıkların ayırıcı tanısında
2. Safra akımının engellendiğinin saptandığı ancak laboratuvar ve görüntüleme teknikleri ile nedenin tam ortaya konulamadığı durumlarda
3. Nedeni ortaya konulamayan ancak tekrarlayan pankreatitlerin (pankreas iltihabı) ve pankreas kistlerinin araştırmasında
4. Safra yolları ve pankreas kanserlerinin tanısı için yapılır

 

2. Tedavi amaçlı ERCP;

1. Safra kanal taşlarının tedavisinde
2. Safra kanalına stent takılmasını gerektiren kansere bağlı darlıklarda
3. Safra yolları fistülizasyonunda safra kanal ağzına müdahale edilerek basıncı düşürmek için
4. Pankreas kanal darlıklarının tedavisinde
5. Safra yollarının iyi huylu darlıklarında kısa sürede cerrahi tedavi yapılamayacaksa stent takılmak amacıyla

24 Saatlik pH Ölçümü;
Reflü hastalığın tanısında en değerli tetkiktir. Bu tetkik kablolu veya kablosuz yöntemlerle yapılır.

 

Kablolu pH ölçüm tekniğinde;

5 gün önceden tüm mide ilaçları kesildikten sonra burundan yemek borusunun üst tarafına çok ince bir kılcal boru yerleştirilir. Bir ucu burundan çıkan borunun ucu bele yerleştirilen küçük bilgisayara takılarak 24 saat süre ile asit kaçağı yönünden kayıt alınır, hasta normal beslenmesine ve faaliyetlerine devam eder. Daha sonra bu bilgisayar kayıtları değerlendirilerek yemek borusuna doğru asit kaçağı olup olmadığı objektif yöntemlerle tespit edilir.

 

Kablosuz pH Ölçüm Tekniği;
5 gün önceden tüm mide ilaçları kesildikten sonra, hasta uyutulup endoskop ile yemek borusunun alt tarafına çok küçük bir çip yerleştirilir. Bu yöntemde hastayı rahatsız edecek herhangi bir boru kablo yoktur. Bele yerleştirilen küçük bilgisayara bu çipten bilgiler 24-48 saat süreyle aktarılır. Bilgisayar dökümleri daha sonra analiz edilerek reflü olup olmadığı tespit edilir. Bu çipi almak için tekrar işleme gerek yoktur, yemek borusuna takılan çip de birkaç gün sonra kendiliğinden düşer ve dışkı ile atılır.

 

Özofagus Varislerine Bant Uygulaması
Siroz hastalarında yemek borusunda oluşan varislerde; yakın zamanda olabilecek kanama riskinin varlığında, kanama esnasında veya tekrar kanama risklerinde varislerin bantlarla boğulup söndürülmesi işlemi olup, periyodik takiplerle yeniden varis oluştukça tekrarlanan bir işlemdir. İşlem hastanın uyutulup endoskopi ile uygulandığı yöntemdir.

 

Perkutan Endoskopik Gastrostomi (PEG)
Ağız yoluyla beslenmesi mümkün olmayan hastalarda beslenmenin sağlanması için ameliyatsız, endoskopik yöntemle  mideye beslenme tüpü takılması, uygun hale getirilen besinlerin veya hazır olarak satılan beslenme solüsyonlarının bir ucu dışarıda, diğer ucu midede olan  bu tüp aracılığı ile doğrudan mideye verilmesinin sağlanması işlemidir.

 

Karaciğer Biyopsisi
Karaciğer hastalıklarının tanı yöntemlerinden olup, muayene, laboratuvar bulguları ile net tanıya ulaşılamadığında tanıya ulaşmak, evreleme yapmak, şüpheli lezyonların tanısını koymak amaçları le özel iğne ile 1-2cm parça alma işlemidir. Ultrason veya  tomografi eşliğinde yapılabileceği gibi, yatak başında doğrudan da yapılabilir.

 

Darlıklara Stent Takılması
Yemek borusu, mide ve bağırsağın tıkanmaya neden olan veya olacak  olan kanser varlığında ve hastanın da  tedavi amaçlı cerrahiye uygun olmadığı durumlarda yaşam kalitesini arttırmak, yaşam süresine katkıda bulunmak, kemoterapiye destek olmak amaçları ile hastayı daha az yıpratıcı olan  metalik, genişleyen kafes yapısında aparatların takılması işlemidir. Safra yolları ve pankreas yolları kanser veya iyi huylu darlıklarında da metalik veya plastik stent uygulamaları yapılmaktadır.
Tam tıkanmaya neden olan ancak cerrahi ile tedavi şansı olan bağırsak kanseri hastalarında da stent takılabilir. Bu suretle bağırsak ameliyatının tek seans da yapılabilmesi mümkün olur.

 

Darlıkların Balonla Genişletilmesi
Yemek borusu, on iki parmak bağırsak girişi ve çıkışlarındaki iyi huylu darlıklarda, akalazya hastalığında, bazı kanser türlerinde ve safra yolu darlıklarında çeşitli çap ve ebatlardaki balonlarla genişletme işleminin yapılmasıdır.

 

Kapsül Endoskopi
Sindirim sisteminde aşikar veya gizli kanama olup gastroskopi ve kolonoskopi ile yeri ve nedeni saptanamayan hastalarda ince bağırsağın incelenmesi amacıyla yutulan ve daha sonra dışkı ile atılabilen kapsül kamera ile ince bağırsaktan alınan ve dışarıda bulunan küçük bilgisayara iletilen görüntülerin incelenerek tanı konulması işlemidir.

 

Mide Balonu
Bilimsel olarak obez kabul edilen, hormonal neden saptanamayan ve yapılan diyet, fizik egzersize rağmen kilo veremeyen hastalarda, doygunluk hissi sağlanarak diyete yardımcı olmak amacı ile içi sıvı dolu balonun mideye yerleştirilmesi işlemidir.

 

Çift Balon Enteroskopi
Nedeni ortaya konulamayan sindirim sistemi kanamalarında veya kapsül endoskopi tetkikinde ince bağırsakta şüpheli durumların saptandığı durumlarda çift balon sistemi sayesinde endoskop ile ince bağırsağın tetkik edilebilmesi işlemidir.

 

Polipektomi-Mukozal Rezeksiyon
Bağırsak ve midede kanser öncüsü olabilecek polip denilen beze yapısında oluşumlar söz konusu olabilir. Bu oluşumlar alınmadığı takdirde ileride kansere dönüşebilmesi söz konusu olabilir. Bu oluşumların endoskopik yöntemle, ameliyatsız alınması işlemleridir.

 

Endoskopik Ultrasonografi (EUS)
Sindirim sisteminde, safra kesesi ve pankreasta  biyopsi ile tanı konulamayan veya şüpheli yapıların tanımlanmasında endoskopi aletinin ucunda bulunan ultrasonografi cihazı ile hastanın uyutularak ağızdan yemek borusu, mide ve on iki parmak bağırsağına girilip sindirim sisteminin içeriden ultrasonografisinin yapılması işlemidir.

Ekleme Tarihi: 5.09.2023
Güncelleme Tarihi: 5.09.2023
Emsey Tıbbı Yayın Kurulu