Sıcak Kemoterapi (HIPEC) Nedir? Tedavi Süreci

05 Kasım 2024

Sıcak Kemoterapi (HIPEC) Nedir?

Sıcak kemoterapi, cerrahi işlem sırasında uygulanan ve ısıtılmış kemoterapi ilaçlarının doğrudan karın boşluğuna verilmesini sağlayan bir tedavi yöntemidir. Genellikle mide, kalın bağırsak, yumurtalık, apendiks gibi karın içi organlarda metastaz yapmış kanser türlerinde tercih edilir. “Sitoredüktif cerrahi” (CRS (Cytoreductive Surgery)) olarak adlandırılan bir cerrahi işlemle kanserli bölge temizlendikten sonra, ısıtılmış kemoterapi solüsyonu karın içine uygulanır. Böylece, cerrahiyle ulaşılması zor olan kanser hücrelerine doğrudan müdahale edilmesi sağlanır. Temel hedef, karın dışına yayılmadan kanser hücrelerinin yok edilmesini ve tekrar oluşum riskinin azaltılmasını sağlamaktır.

 

Sıcak Kemoterapi Hangi Kanser Türlerinde Uygulanır?

Sıcak kemoterapi, genellikle karın zarına veya karın içindeki organlara yayılım gösteren bazı kanser türlerinde etkili bir tedavi yöntemi olarak kullanılmaktadır. Bunlar arasında:

• Kolorektal kanser (kalın bağırsak ve rektum kanseri): Kalın bağırsak veya rektum kanserlerinde, karın bölgesine yayılım gösterdiğinde uygulanabilir.
• Karın zarı kanseri: Tümörlerin cerrahi olarak çıkarılmasının ardından HIPEC uygulanarak kanser hücrelerinin yok edilmesi hedeflenir.
• Mide kanseri: Mideye ek olarak karın zarına yayılım olduğunda HIPEC etkili olabilir.
• Psödomiksoma peritonei (apendiks kanseri): Nadir bir kanser türü olup karın zarında jölemsi yapıda sıvı birikimine neden olur. Peritoneal (karın zarı) yayılım gösterdiğinde, yani tümör hücreleri karın boşluğuna yayıldığında HIPEC tedavisi uygulanabilir.
• Yumurtalık kanseri: İleri evre yumurtalık kanserinde cerrahi müdahale sonrası HIPEC uygulanarak kalan kanser hücrelerinin temizlenmesi hedeflenir.
• Diğer kanserler: Sarkomlar, pankreas kanseri gibi bazı hastalıklarda da HIPEC tedavisi uygulanabilir.

Bu kanser türlerinin hepsinde sıcak kemoterapi, yayılmış kanser hücrelerini hedef alarak tedaviyi destekler.

Sıcak Kemoterapi Tedavi Süreci Nasıl İşler?

Tedaviye başlamadan önce, hasta detaylı bir sağlık değerlendirmesinden geçirilir. Kan testleri, çeşitli görüntüleme yöntemleri (CT, MRI gibi) ve bazı durumlarda biyopsi yapılarak hastanın genel durumu değerlendirilir. Bu inceleme, sıcak kemoterapiye uygunluğu belirlemek ve cerrahinin güvenli bir şekilde yapılabilmesi için gereklidir. Doktorlar, kanserin tipi, evresi ve hastanın genel sağlık durumuna göre HIPEC uygulamasına uygun olup olmadığına karar verirler.

Hazırlık aşamasını takiben cerrahi müdahale gerçekleştirilir. Bu aşamada, karın bölgesine cerrahi olarak müdahale edilerek kanserli doku ve tümörlü bölgeler mümkün olduğunca temizlenir. Sitoredüktif cerrahi olarak adlandırılan bu işlem, HIPEC’in etkisini artırmak ve kalan tüm kanser hücrelerine doğrudan ulaşabilmek için önemlidir. Cerrahi işlemde tümörün tam yada tamama yakınının çıkarılması hedeflenir, çünkü kemoterapi sonrası kanserin nüksetme olasılığını azaltmak esastır. Sitoredüktif cerrahi (CRS) ve hipertermik intraperitoneal kemoterapi (HIPEC) işlemlerinin bir arada kullanılması "CRS+HIPEC" olarak adlandırılır.

Cerrahi işlemden hemen sonra hasta anestezi altında iken, 42 dereceye kadar ısıtılmış kemoterapi ilacı karın boşluğuna uygulanır. Bu sıcaklık, kanser hücrelerini hedef almak için belirlenmiş olup, kemoterapinin etkisini artırmayı amaçlar. Kemoterapi ilacı, özel bir cihaz aracılığıyla en az 1 saat süreyle karın boşluğunda dolaştırılarak kanser hücrelerine doğrudan temas etmesi sağlanır. Yüksek sıcaklığa sahip kemoterapi solüsyonu, kalan kanserli hücrelerin yok edilmesine yardımcı olur ve karın içindeki diğer organlara dağılmadan etki gösterir.

HIPEC işlemi sırasında ilaç, kanser hücrelerine daha etkin bir şekilde nüfuz ederek tümörlerin yok edilmesini hızlandırır. Aynı zamanda yüksek dozda kemoterapi kullanılmasına rağmen vücudun diğer bölgelerine yayılmadığı için klasik kemoterapiye göre yan etkileri daha az olabilir.

Sıcak kemoterapi işlemi sonrası hasta yoğun bakım ünitesine alınarak birkaç gün boyunca yakından izlenir. Vücut, yüksek doz kemoterapiye maruz kaldığından, işlem sonrası karında ağrı, şişkinlik, bulantı ve kusma gibi belirtiler görülebilir. Bu etkiler, kemoterapinin doğal yan etkileri olmakla birlikte doktor kontrolünde hafifletici ilaçlarla yönetilir. Hasta iyileşme sürecinde düzenli kontrollerden geçirilir ve hastanede kalış süresi yaklaşık 1 haftadır.

Sıcak Kemoterapinin Avantajları Nelerdir?

Sıcak kemoterapinin klasik kemoterapiye göre avantajları şunlardır:

• Hedefe yönelik uygulama: Kemoterapi ilacı, karın boşluğuna doğrudan uygulandığı için ilacın sağlıklı hücrelere olan etkisi daha sınırlıdır.
• Yüksek doz uygulaması: Standart kemoterapiye kıyasla daha yüksek dozda ilaç kullanılarak kanser hücrelerinin yok edilme şansı artar.
• Tek seans yeterliliği: Cerrahi ile birlikte yapıldığı için bazı hastalar için tek seans bile yeterli olabilir.

 

Sıcak Kemoterapi Kimlere Uygulanmaz?

HIPEC tedavisi, her hasta için uygun olmayabilir. Örneğin:

• Kalp veya böbrek yetmezliği olan hastalar.
• Ciddi karaciğer rahatsızlığı bulunanlar.
• Genel sağlık durumu cerrahiyi kaldıramayacak kadar zayıf olanlar.

Sıcak Kemoterapi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Sıcak kemoterapi ağrılı bir işlem midir?

Ameliyat sırasında hasta tamamen anestezi altındadır, bu nedenle herhangi bir acı veya rahatsızlık hissetmez.

Sıcak kemoterapinin yaşam süresine etkisi nedir?

Sıcak kemoterapi (HIPEC), kanserin karın zarına yayıldığı ileri evre vakalarda yaşam süresini uzatmada etkilidir. Tedavi sonrası sağkalım süresi, kanserin türüne ve evresine göre değişse de birçok hastada 1 ila 5 yıl arasında bir uzama sağlanabilir.

Sıcak kemoterapinin diğer kemoterapilerden farkı nedir?

Standart kemoterapilerde ilaç tüm vücuda yayılırken HIPEC’te ilaç sadece karın boşluğuna uygulanır. Bu sayede, ilacın kanserli bölgeye daha etkili ulaşması sağlanır.

Sıcak kemoterapi kalıcı bir çözüm sağlar mı?

Tedavinin amacı kanser hücrelerini yok etmektir, ancak tamamen kalıcı olup olmayacağı hastalığın türüne ve yayılım derecesine bağlıdır.

 

 

Detaylı bilgi için Genel Cerrahi kliniğinden destek alabilirsiniz.

Ekleme Tarihi: 5.11.2024
Güncelleme Tarihi: 5.11.2024
Emsey Tıbbı Yayın Kurulu Tarafından Hazırlanmıştır